Asset Publisher Asset Publisher

Rezerwaty przyrody

Rezerwaty to wydzielone obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym. Ogranicza się tam gospodarkę leśną. Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.

Na terenie Nadleśnictwa Golub-Dobrzyń istnieją trzy częściowe rezerwaty przyrody:

1. Częściowy rezerwat florystyczny "Bobrowisko"

Utworzony w 1958 r w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu z udziałem modrzewia polskiego, występującego w tym miejscu na granicy swojego zasięgu. W okresie międzywojennym teren obecnego rezerwatu wchodził w skład lasów majątku Płonne, którego właściciel wg relacji mieszkańców wsi szczególnie interesował się modrzewiami i ochraniał je. Z tego okresu nie zachowała się niestety żadna dokumentacja. Miejsce to przez miejscową ludność nazywane było "winnicą". W 1914 r teren ten znalazł się w pasie działań wojennych, o czym świadczy zachowana linia rowów strzeleckich przebiegająca przez rezerwat. Aktualna powierzchnia rezerwatu wynosi 3,24 ha. Została ona wyliczona w oparciu o pomiar geodezyjny z 1964 r i jest mniejsza od powierzchni z zarządzenia zatwierdzającego rezerwat o 0,17 ha. Gatunkiem panującym jest sosna zwyczajna. Ponadto występują: dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, grab, wiąz oraz modrzew polski, który jest niewątpliwie największą osobliwością przyrodniczą rezerwatu. Obecnie zainwentaryzowano na terenie rezerwatu kilkanaście szt. modrzewia, z czego najstarszy ma ponad 200 lat. Warstwę krzewów tworzą: leszczyna, bez czarny, czeremcha, trzmielina, a także samosiewy grabu i lipy. W runie występują: gwiazdnica wielokwiatowa, gajowiec żółty, piżmaczek wiosenny, podagrycznik pospolity, przylaszczka pospolita, konwalia majowa, konwalijka dwulistna, zawilec żółty, zawilec gajowy, narecznica samcza, kopytnik pospolity, kokoryczka wonna, miodunka ćma, ziarnopłon wiosenny i inne.

2. Częściowy rezerwat florystyczny "Tomkowo"

Utworzony w 1965 r  w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych, fragmentu lasu z największym na Ziemi Dobrzyńskiej stanowiskiem występowania modrzewia polskiego. W skład rezerwatu wchodzi park podworski z fragmentem lasu o powierzchni 12,10 ha oraz las sosnowy o powierzchni 3,75 ha powstały w wyniku zalesień gruntów porolnych. Kompleksy te są oddzielone od siebie drogą oraz terenem dawnego folwarku z odrestaurowanym dworem.Stanowisko modrzewia polskiego w parku majątku Tomkowo zostało uznane zarządzeniem wojewody warszawskiego z września 1930 r za las ochronny. Wg danych z lipca 1948 r w parku o powierzchni 9,85 ha znajdowało się 29 modrzewi w wieku 100-200 lat. Ostatnia szczegółowa inwentaryzacja z 1995 r wykazała na terenie rezerwatu 66 sztuk modrzewia polskiego. Na stromych krawędziach wysoczyzny występują lasy wielowiekowe i różnogatunkowe o charakterze naturalnym, gdzie dominuje grab, dąb, buk i lipa, a domieszkę stanowi brzoza, modrzew polski, jawor, klon, osika, świerk i wiąz. W dolnym piętrze występują grab, dąb, lipa i klon. Pojedyncze kasztanowce u podnóża stoku świadczą o parkowym charakterze drzewostanu. Na płaskodennej równinie rosną monokultury sosnowe, a wzdłuż cieku wodnego i w obniżeniach terenu spotkać można olchę i jesion.

3. Częściowy rezerwat leśny "Wronie"

Utworzony w 1978 r w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych, fragmentów buczyny pomorskiej przy północno-wschodniej granicy zasięgu buka. Głównym przedmiotem ochrony w rezerwacie jest zespół roślinny żyznej buczyny niżowej (Melico-Fagetum), gdzie las tworzy buk z domieszką dębu szypułkowego. Drzewostan jest z zasady jednowarstwowy, z słabo rozwiniętą warstwą podszytową. W przerzedzeniach występują zwarte kępy samosiewu jaworu, zajmujące obecnie około 15% powierzchni zespołu. Z gatunków charakterystycznych stwierdzono występowanie perłówki jednokwiatowej, rzadkiej w tym regionie kraju. Aspekt wiosenny runa tworzą przede wszystkim zawilec gajowy i zawilec żółty. W runie letnim dominuje marzanka wonna, prosownica rozpierzchła, wiechlina gajowa i konwalijka dwulistna. 

W zasięgu terytorialnym, poza obszarem Nadleśnictwa, znajduje się rezerwat Rzeka Drwęca, utworzony w 1961 r , ochraniający czystość wód dla zabezpieczenia miejsc tarliskowych ryb łososiowatych. Drwęca ze względu na urozmaicone warunki ekologiczne, wraz z dopływami, stanowi unikalny rezerwat ichtiologiczny. Żyje w niej co najmniej 37 gatunków ryb, zarówno tych charakterystycznych dla rzek górskich jak i nizinnych.